Orienty i syjamy to rasy, u których – podobnie jak u innych kotów – mogą pojawić się problemy ze zdrowiem jamy ustnej. Szacuje się, że stany zapalne dziąseł występują nawet u 80% dorosłych kotów w Polsce. Jakie choroby mogą rozwinąć się w kocim pyszczku, czym się objawiają oraz jak dbać o kocie zęby, aby zminimalizować ryzyko ich pojawienia się?
Najczęstsze choroby jamy ustnej u kotów
Już u kilkumiesięcznych kotów może pojawić się stan zapalny w pyszczku, zwany młodzieńczym zapaleniem dziąseł. Jest on związany z wymianą zębów na stałe, objawiając się zaczerwienieniem, nieprzyjemnym zapachem, a niekiedy również przerostem dziąseł. Leczenie może obejmować sanację, czyli usunięcie osadu z powierzchni zębów, podawanie antybiotyków, a niekiedy również laserową korektę dziąseł. Istotną rolę w likwidowaniu i zapobieganiu temu problemowi ma także codzienna higiena jamy ustnej.
W późniejszym wieku w pyszczku kota można zauważyć objawy stanu zapalnego dziąseł, będącego efektem nagromadzenia się płytki bakteryjnej i kamienia nazębnego. Może on przyjmować zróżnicowane nasilenie. Łagodny i umiarkowany stan zapalny dziąseł często można opanować, wdrażając intensywną pielęgnację jamy ustnej. W przypadku ciężkiego zapalenia dziąseł, konieczny jest profesjonalny zabieg periodontologiczny w gabinecie weterynaryjnym, a nierzadko także usunięcie wybranych zębów.
U części kotów może rozwinąć się przewlekłe zapalenie jamy ustnej i dziąseł, znane także jako limfocytarno-plazmocytarne zapalenie dziąseł. Do objawów należy zaczerwienienie dziąseł w okolicy zębów trzonowych i przedtrzonowych, a nierzadko także zapalenie tylnej części jamy ustnej. Przyczyny tego schorzenia nie są do końca znane. Prawdopodobnie jest ono związane z obecnością osadu nazębnego i bakterii, nosicielstwem chorób zakaźnych oraz nieprawidłową reakcją organizmu kota na bakterie bytujące w pyszczku. Do metod leczenia należy stosowanie antybiotyków, sterydów, ekstrakcja zębów oraz korekta zmienionej chorobowo śluzówki w jamie ustnej.
Niekiedy u kotów może także wystąpić zjawisko wypadania siekaczy, czyli zębów zlokalizowanych z przodu pyszczka, pomiędzy kłami. O ile nie jest ono związane ze stanem zapalnym dziąseł, nie stanowi większego powodu do niepokoju. Sporo kotów ma tendencję do utraty siekaczy, m.in. na skutek intensywnego czyszczenia pazurków czy gryzienia zabawek. Wypadnięcie tych zębów wpływa wyłącznie na estetykę jamy ustnej, nie powodując innych problemów w codziennym życiu zwierzaka.
Objawy chorób jamy ustnej u kota
Koty to mistrzowie w ukrywaniu dolegliwości zdrowotnych. Mogą one przez długi czas nie okazywać bólu, utrudniając właścicielom zauważenie problemów z kondycją pupila. Istnieją jednak pewne symptomy, które mogą wskazywać na wystąpienie nieprawidłowości w jamie ustnej kota. Jakie objawy powinny nas zaniepokoić?
- Pogorszenie apetytu – zjadanie mniejszych porcji, przerywanie posiłku, odchodzenie od miski.
- Ślinienie się i krwawienie z jamy ustnej.
- Nieprzyjemny zapach z pyszczka.
- Zaczerwienienie i obrzęk wzdłuż linii dziąseł.
- Oznaki dolegliwości bólowych podczas jedzenia, ziewania czy dotykania okolic pyszczka.
- Apatia, agresja, wycofanie społeczne.
- Zaniedbanie higieny – zmatowienie sierści, jej nastroszenie, pozlepianie, skołtunienie.
- Utrata masy ciała.
W przypadku zauważenia takich oznak warto umówić się na wizytę w gabinecie weterynaryjnym, w celu dokładnej kontroli stanu jamy ustnej u kota.
Jak dbać o kocie zęby?
Dobrym nawykiem każdego właściciela kota powinno być mycie mu zębów. Do tego celu należy wyposażyć się w odpowiednią szczoteczkę bądź czyścik nakładany na palec, a także pastę dedykowaną dla kotów. Idealnie byłoby czyścić kocie zęby codziennie, usuwając w ten sposób płytkę bakteryjną – najczęstszą z przyczyn chorób przyzębia. Jeżeli pupil nie chce współpracować podczas zabiegów higienicznych, warto myć ząbki przynajmniej dwa-trzy razy w tygodniu. Im wcześniej rozpocznie się naukę mycia zębów u kociaka, tym większa będzie szansa na łatwe przyzwyczajenie go do manipulacji w rejonie pyszczka. Po zakończeniu całego zabiegu należy kota nagradzać, aby miło kojarzył on czynności związane z czyszczeniem zębów.
W sprzedaży dostępne są pasty enzymatyczne, które pomagają zapobiegać gromadzeniu się płytki nazębnej bez konieczności szorowania. To warta uwagi alternatywa w sytuacji, gdy zwierzak nie toleruje mycia zębów za pomocą szczoteczki lub czyścika. Można dać kotu odpowiednią porcję takiej pasty do zlizania lub nanieść np. na łapki – zwierzak czyszcząc futerko samoczynnie rozprowadzi ją w jamie ustnej. Tego typu środki powinny być stosowane raczej w ramach profilaktyki, gdyż mogą nie być skuteczne w przypadku nawarstwienia się kamienia na zębach.
Gdy zauważymy oznaki lekkiego stanu zapalnego, można zaopatrzyć się w specjalny spray, który pomaga złagodzić problem, a zarazem zapobiega gromadzeniu się kamienia. Warte uwagi są środki dodawane do karmy lub wody pitnej zwierzaka, ułatwiające zachowanie zdrowia jamy ustnej. Nie bez znaczenia jest także dieta naszego kota. Gryzienie większych kawałków żylastego mięsa sprzyja ścieraniu płytki nazębnej, ograniczając ryzyko wystąpienia problemów w pyszczku pupila.
Warto również regularnie sprawdzać zęby i dziąsła zwierzaka. W przypadku zauważenia oznak stanu zapalnego lub kamienia nazębnego należy skonsultować się z lekarzem weterynarii, który zaproponuje najlepszą metodę leczenia. Niekiedy wystarczające będzie zastosowanie środków działających miejscowo, jednak czasami konieczne może okazać się leczenie antybiotykiem. Nie należy także odkładać decyzji o sanacji jamy ustnej, czyli profesjonalnym usuwaniu kamienia nazębnego. Taki zabieg powinien być wykonywany wyłącznie przez weterynarza, pod znieczuleniem.
Obraz autorstwa Freepik